Rzeźba publiczna to proces. Dla Oskara Zięty to proces wnikliwego studiowania lokalizacji, otoczenia i znaczeń. W przypadku realizacji znajdującej się w sąsiedztwie Parku Szczytnickiego, inspiracją w kategorii i inżynierii, i sztuki oczywistym wyborem artysty była Iglica projektu prof. inż. Stanisława Hempela z 1948 roku.
Celem rzeźby było podkreślenie niedocenionego, zdaniem Zięty, piękna stalowych konstrukcji – jako obiektów do patrzenia i podziwiania, jako obiektów technicznych i jako dział sztuki. Dlatego rzeźba dla RealCo – zgodnie z duchem miejsca genius loci, hołduje tak dziedzictwu historycznemu, jak materiałowi - stali.
Iglica zachwyca Ziętę od zawsze. To zachwyt równoległy artysty i inżyniera. Ta stalowa wieża, która pnie się ku niebu jest manifestem konstruktorskim, przepełnionym duchem sztuki. To symbol dialogu dwóch światów – w których Zięta tak bardzo lubi się poruszać. Dzięki temu artysta może niejako utożsamiać się z, jak sądzi artysta niedocenianym dziś, znakomitym konstruktorem - Stanisławem Hempelem.
zdjęcie: Marta Wereszko
Oskar Zięta zdecydował się hołdować Iglicy wprost, nazwał swoje działo - Hempel. Korzystając z tego samego wokabularza konstrukcyjnego, Zięta wykonał piwot, zabawił się formą i ją odwrócił, zinterpretował pojedyncze elementy Iglicy. W rezultacie powstała prawie 9-metrowa stalowa rzeźba, która od połowy października znajduje się już w miejscu swojego przeznaczenia.
zdjęcie: Marta Wereszko
zdjęcie: Julia Leus
Hempel Zięty pofrunął nad Wrocławiem. Metalowa, ultralekka konstrukcja została przetransportowana śmigłowcem z produkcyjno-projektowego Zieta Studio, na miejsce docelowe – inwestycję mieszkaniową RealCo przy Parku Szczytnickim.
zdjęcie: Jakub Musialski
Taka niekonwencjonalna metoda transportu była możliwa dzięki ultralekkości charakteryzującej wszystkie projekty Oskara Zięty. Rzeźba Hempel ma niemal 9 metrów wysokości i 5 metrów średnicy – a dzięki zaawansowanej technologii FiDU, w której powstała, waży zaledwie około 700 kilogramów.
zdjęcie: Julia Leus
Wnikliwym obserwatorom działań artysty, akt ten z pewnością przypomniał transport bionicznych łuków pawilonu Nawa, które barkami dopłynęły kanałami Odry, na Wyspę Daliową. Wówczas Zięta dokonywał interpretacji sklepień łukowych, nadając im nową i nowoczesną formę – deformowanych powietrzem łuków FiDU.
zdjęcie: Julia Leus
Wtedy też pojawiła się pierwsza translacja Iglicy na język deformacji stali FiDU – Oskar Zięta zaprojektował przechodnią statuetkę Spire dla Europejskiej Stolicy Kultury 2016, którą Wrocław, otrzymał jako pierwszy, a następnie przekazał Iglicę dalej niczym symboliczny klucz otwierający to wydarzenie w kolejnych miastach.
Rzeźba Hempel jest efektem eksperymentów z formą Steel in Rotation, koncepcji opartej na powtórzeniu stalowych profili wygiętych i złożonych w koncentryczną strukturę. Obrócone wokół własnej osi mają swoją dynamikę, ale harmonizują moment zatrzymania.
Stalowe, lustrzane powierzchnie Zięty nawiązują również do historycznych luster na Iglicy, które uległy zniszczeniu w przeddzień otwarcia. Tak bowiem o Iglicy pisały wrocławskie gazety na początku lipca 1948 roku: „(…) Na wysokości 96 metrów umieszczono 8 luster poruszanych motorkiem elektrycznym. Na owe lustra będą kierowane światła dwunastu reflektorów rozstawionych wokół terenów WZP. Dzięki wirującym lustrom 96 snopów wielobarwnych promieni oświetli Iglicę, tworząc rodzaj „parasola świetlnego. Będzie to niezwykle efektowna codzienna iluminacja (…)”.
Podobne, niecodzienne wrażenia, na metalowych taflach Zięty, codziennie majują promienie słońca, odbicia chmur, okolicznej zieleni i przechodniów. Swobodnie przejrzeć się w polerowanej powierzchni rzeźby Hempel będzie można w pierwszym kwartale 2025, kiedy to planowane jest oficjalne otwarcie.Obiekt znajduje się w przestrzeni pół-prywatnej, pól-publicznej – skwer jest bezpośrednio dostępny dla mieszkańców Apartamentów, ale też, miejmy nadzieję, wpisze się jako stały punkt spacerowy przy Parku Szczytnickim.
Apartamenty przy Parku Szczytnickim
Apartamenty przy Parku Szczytnickim
aleja Ludomira Różyckiego 1C
51-608 Wrocław
zdjęcie: Jakub Musialski
zdjęcie: Jakub Musialski
zdjęcie: Jakub Musialski
